29 lipca 2016 roku zmarł po ciężkiej chorobie prof. dr hab. Franciszek Kobryńczuk -
emerytowany profesor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w
Warszawie, specjalista anatomii zwierząt, wychowawca wielu pokoleń
lekarzy weterynarii. Był częstym gościem w Białowieskim Parku, w
którym prowadził badania naukowe nad anatomią żubra.
Franciszek Kobryńczuk urodził się 13 listopada 1929 roku we wsi Długie Grzymki nad Bugiem (gmina
Ceranów w powiecie Sokołów Podlaski). Był najmłodszym,
dziesiątym dzieckiem w biednej chłopskiej rodzinie.
Po ukończeniu szkoły powszechnej pobierał naukę gry na fortepianie u
organisty, z myślą o podjęciu kiedyś pracy w tym zawodzie. W
1946 roku wstąpił do Ogólnokształcącego Samorządowego Gimnazjum
w Sterdyni, założonego podczas okupacji niemieckiej. W czasie nauki
wstąpił do tajnej młodzieżowej organizacji niepodległościowej.
W marcu 1950 roku został aresztowany wraz z innymi członkami i
skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na 10 lat
pozbawienia wolności. W więzieniu spędził pięć i pół roku. W
1997 roku wyrok ten został unieważniony przez Sąd Wojewódzki w
Warszawie, a Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
przyznał mu statut Weterana Walk o Niepodległość Polski.
Po zdobyciu matury eksternistycznie, w 1957 roku rozpoczął studia na Wydziale
Weterynaryjnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Ukończył je w 1964 roku, uzyskując tytuł zawodowy lekarza weterynarii.
Pracę zawodową rozpoczął w 1962 roku w Katedrze Anatomii Zwierząt, kierowanej wówczas przez
prof. Kazimierza Krysiaka. W latach 1994-2000 sprawował funkcję
kierownika tej Katedry. Był lubianym przez młodzież akademicką wykładowcą i wychowawcą.
Zajmował się głównie anatomią żubra, odnosząc na tym polu
największe sukcesy. Z tej tematyki uzyskał stopień naukowy
doktora nauk weterynaryjnych (1972) oraz stopień doktora
habilitowanego (1986). W 1994 roku został uhonorowany tytułem
profesora, a w 2000 roku - tytułem profesora zwyczajnego.
Autor około 70 prac z zakresu anatomii zwierząt,
głównie żubrów. Ostatnie dwie, dotyczące czaszek żubrów
białowieskich (we współautorstwie z prof. dr hab. Małgorzatą
Krasińską i dr. Tomaszem Szarą), opublikował w 2008 roku w
„Annales Zoologici Fennici" (Finlandia). Oprócz
rozpraw i monografii napisał około 200 artykułów popularnonaukowych.
Bogate przeżycia i zauroczenie nieskazitelnym pięknem przyrody okolic nadbużańskich sprawiły, że
już we wczesnych latach zaczął pisać wiersze - początkowo dla
dzieci, później także dla dorosłych. Był członkiem Związku
Literatów Polskich. Zadebiutował w 1958 roku wierszykiem „Sowa"
w pisemku „Miś". Później współpracował ze „Świerszczykiem",
„Płomyczkiem", „Płomykiem", „Małym Apostołem". Dla
„Płomyczka" napisał 120 czytanek o życiu zwierząt. Pisał
także artykuły historyczne do „Wieści Sokołowskich", a nawet
teksty piosenek dla dzieci. Wydał blisko 30 książek (m.in. „Gdyby
lasu nie było", „Wio, kucyku", „Laury i laurki", „Kogut
w operze", „Przygody duszka Animuszka", „Chory bąk",
„Przygody skrzata Nenufarka", „Szedł jesienny zmrok",
„Powroty do gniazda", „Wesołe Nadbuże", „Białowieski
skrzat królewski", „Nad kołyską skrzatów", „Monieckie
baśnie" (przekład na jęz. hiszpański), „Baśnie
zabłudowskie", „Nadbiebrzańskie robaczki", „Dębowe
opowieści", „O pięknej Oksanie i jej rycerzu").
Opublikował także zbiorek opowiadań prozą pt. „Złoty
jeleń". W dorobku dla dorosłych ma tomik wierszy pt. „Przydrożnym brzozom".
Wydał również zbiorek szopek absolwenckich pt. „Gaudeamus, vivat
Alma Mater", napisanych dla studentów weterynarii kończących
studia, ponadto utwór poświęcony Ojcu Świętemu - „Jesienny
poemat", „Pieśń o Matce Bożej Kodeńskiej" oraz „Powroty
do gniazda"- tomik poświęcony jubileuszowi 500-lecia Parafii
Ceranów i 100-lecia śmierci Ludwika Górskiego. Jego opowiadania i
wiersze zamieszczano w podręcznikach szkolnych.
Dał się poznać jako krytyk literacki. Szczególnie ceniona jest jego praca
pt. „Z księdzem Twardowskim rozmowa o zwierzętach". Dokonał analizy twórczości
białoruskiego poety Jana Czykwina oraz przełożył jego wiersze na
język polski (zob. zbiorek pt. „Odpoczynek przy wyschniętym źródle").
Na jego twórczość literacką i naukową miało wpływ szerokie grono
przyjaciół i żona Jadwiga. Wraz z żoną Jadwigą był członkiem Społecznego Komitetu
Utworzenia Muzeum i Budowy Pomnika Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego - Prymasa Polski - w Zuzeli.
Utrzymywał ścisłe kontakty z rodzinnymi stronami. Wielokrotnie gościł na różnorodnych
spotkaniach w szkołach i ośrodkach kultury, redagował tomiki
wierszy poetów regionalnych, przekazywał swoje książki
bibliotekom i osobom prywatnym.
Pochowany został 1 sierpnia 2016 roku na cmentarzu w Ceranowie.
Cześć Jego Pamięci!
Piotr Bajko
|